“Een jaar of vijf
geleden klopten een aantal Monumentenwachten, waaronder die van Noord-Brabant, aan
bij ERM”, begint hij. “Zij zagen een groot probleem ontstaan voor de monumenten
die in aanbestedingstrajecten van complete vastgoedportefeuilles voor inspectie
werden meegenomen”. Dat was zorgelijk omdat aan de inspectie van monumenten geen
specifieke eisen werden gesteld, de inspecties zouden volgens de NEN 2767
worden uitgevoerd. Maar wat afgeschreven is voor regulier vastgoed is juist
voor een monument de moeite waard om te behouden. “Eerst hebben we ons de
systematiek van de NEN 2767 eigen gemaakt”, legt Walter uit, “en vervolgens is de
uitvoeringsrichtlijn 2005 opgesteld. Veel van de inhoud hebben we kunnen
ontlenen aan het handboek voor monumenteninspectie van de Monumentenwachten.
Verder zijn ook nieuwe items beschreven
zoals allerlei soorten molens, waar nog niets voor was”.
Verbinding
zoeken
De eerste versie
van de URL 2005 voor de inspectie van monumentale gebouwen was in 2019 een
feit, maar toen begon de stap naar implementatie pas. “Om ervoor te zorgen dat de URL 2005 ook
breed bruikbaar zou zijn hebben we de verbinding gezocht met de moderne
bouwwereld”, zegt Walter. Eerst hebben we de beheerder van NL-SfB benaderd, die
bereid is geweest om ontbrekende objecten, zoals molens, te voorzien van een
code en op te nemen in hun systematiek. Dit is belangrijk, want zonder deze
NL-SfB-codes is een stap naar inspectiesoftware onmogelijk”. Maar ook het Rijksvastgoedbedrijf
en andere partijen die actief zijn bij de NEN 2767 hebben bijgedragen om ervoor
te zorgen dat zowel Monumentenwachten als softwareleveranciers de methode
kunnen gebruiken. “Een mooi voorbeeld van een samenwerking die uit monumentennood
is geboren”, vertelt Walter met trots.
Samenwerking
met DEMO
Walter de Koning
heeft een achtergrond als jurist en bestuurskundige. “Tien jaar geleden kreeg
ik vanuit de overheid het verzoek om een stelsel met normering en certificering
dat is bedacht en opgezet in een andere branche ook te ontwikkelen voor de
gebouwde monumentenzorg”, legt Walter uit. Dat was het begin en inmiddels zorgt
hij samen met zijn collega’s dat richtlijnen en normering voor de
monumentenzorg worden ontwikkeld, dat voorlichting wordt gegeven en mensen ook
bereid zijn om de richtlijnen te gebruiken. “Samenwerking met partijen als DEMO
is essentieel om verder te komen”, benadrukt Walter, “. Die samenwerking zorgt voor
brede toegankelijkheid van de URL 2005 en voorkomt dat deze alleen maar een
document op de website blijft. André van Delft van DEMO en Walter de Koning
zullen elkaar daarnaast één of meer keer per jaar ontmoeten om ervaringen met
het gebruik uit te wisselen, zodat de uitvoeringsrichtlijn ook in de toekomst
actueel zal zijn.
Maatschappelijke
uitdagingen voor ERM
Net zoals bij de
Monumentenwachten liggen de belangrijkste uitdagingen voor ERM momenteel bij
verduurzaming van monumenten. “Er zijn steeds nieuwe uitdagingen ”, vertelt
Walter, “een aantal jaar geleden bijvoorbeeld was de verwijdering van asbest actueel,
nu geven we veel aandacht aan verduurzaming en de volgende uitdaging is
klimaatverandering, bijvoorbeeld het aanpassen van historische daken aan
stortbuien. Je kunt je voorstellen dat dit voor monumenten als het ware een
soort beeldenstorm is, met enorme impact voor de uitstraling als je
daar niet goed en gedoseerd mee omgaat”. Dat dit ook geldt voor verduurzaming
is duidelijk. Monumenten zijn nu eenmaal gebouwd met andere eisen aan comfort.
Wil je het dak van een monument aan de buitenkant isoleren, dan heeft de dikte
van zo’n isolatiepakket nogal een effect op het aanzicht. “De kunst is om het
kind niet met het badwater weg te gooien”, legt Walter uit, “soms moet je een
afweging maken en genoegen nemen met een C label in plaats van een A label. Ook
het personeelstekort is op dit moment een probleem. Dat is het al in bouw en
onderhoud, maar vakmensen met specifieke kennis van monumenten zijn nog
schaarser. Toch zijn dit soort uitdagingen van alle tijden en is Walter positief,
“gelukkig weten we elkaar binnen de sector goed te vinden, zolang we met elkaar
samenwerken kunnen we veel bereiken”. Daar dragen we als DEMO natuurlijk graag
aan bij.
Meer informatie over de
stichting ERM vind je op www.stichtingERM.nl
